ΑΦΘΕΣ
Οι άφθες είναι μικρές επώδυνες πληγές του βλεννογόνου που εμφανίζονται σε περιοχές του στόματος, όπως η κάτω επιφάνεια της γλώσσας, οι παρειές, η ουλοπαρειακή αύλακα και η μαλακή υπερώα. Είναι εξαιρετικά επώδυνες και έχουν στρογγυλό ή ωοειδές σχήμα.
Διακρίνονται σε τρία είδη:
- τις μικρές άφθες που δεν ξεπερνούν τα 10mm
- τις μεγάλες άφθες, των οποίων το μέγεθος μπορεί να φτάσει τα 2-3 εκατοστά και
- τα ερπητόμορφα έλκη που χαρακτηρίζονται από πολλές μικρές άφθες των 2-3mm συγκεντρωμένες στην ίδια περιοχή.
Η αιτιολογία της εμφάνισης αφθών σχετίζεται με το stress, με ορμονικές αλλαγές π.χ. κατά την έμμηνο ρύση, με λοιμώξεις από ιούς και βακτήρια, με το ψύχος, με την έλλειψη των βιταμινών του συμπλέγματος Β, με έλλειψη σιδήρου και/ή φυλλικού οξέος, καθώς επίσης και με την κληρονομική προδιάθεση του ασθενούς. Επίσης η συχνή εμφάνιση αφθών υποδηλώνει την ύπαρξη υποκείμενου συστηματικού νοσήματος, όπως η ελκώδης κολίτιδα η νόσος του Crohn, το σύνδρομο Αδαμαντιάδη-Behcet κ.ά., οπότε είναι απαραίτητος ο διεξοδικός έλεγχος για τον εντοπισμό της υποκείμενης νόσου και την έναρξη κατάλληλης θεραπείας.
Η θεραπεία εξαρτάται από τη συχνότητα των υποτροπών και τον αριθμό των βλαβών. Οι μεμονωμένες άφθες συνήθως επουλώνονται μόνες τους, αλλά συμπληρωματικά μπορεί ο οδοντίατρος να συστήσει σκευάσματα τοπικής δράσης σε μορφή gel, spray ή στοματικού διαλύματος. Σε ιδιαίτερα επώδυνες καταστάσεις η θεραπεία περιλαμβάνει χορήγηση κορτικοστεροειδών, αντιφλεγμονωδών και αντιμικροβιακών φαρμάκων.
Οι ελκώσεις του βλεννογόνου θα πρέπει να αξιολογούνται από τον οδοντίατρο, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου οι πληγές αυτές παραμένουν στο στόμα χωρίς σημάδια επούλωσης για περισσότερο από 15 ημέρες, ώστε να γίνεται η κατάλληλη διάγνωση και αποφυγή καταστάσεων, όπως ο καρκίνος του στόματος, που στις μέρες μας συγκαταλέγεται ανάμεσα στις 10 συχνότερες μορφές καρκίνου στον άνθρωπο.